Үнэн сонин

2010 он. 04.29. Пүрэв

     Ë.Îäõ¿¿: Çýýëýý àâñàí èðãýä áàéðàíäàà øóóä îðîõ áîëîìæòîé

     ªíãºðñºí îíû àðâàíõî¸ðäóãààð ñàðûí 11-íä òºðèéí àëáàí õààã÷äûã îðîí ñóóöíû çýýëä õàìðóóëàõ æóðàì áàòëàãäñàí. Ýíý äàãóó ºíãºðñºí õî¸ðäóãààð ñàðûí 1-íýýñ Îðîí ñóóöíû ñàíõ¿¿æèëòèéí êîðïîðàöèä òºðèéí áàéãóóëëàãóóäààñ êâîòîä õàìðàãäñàí õ¿ì¿¿ñèéí íýðñ èðæ ýõýëæýý. Òóñ êîðïîðàöèä îäîîãîîð 3800 îð÷èì òºðèéí àëáàí õààã÷èéí êâîò èðñíýýñ 1122 õ¿íèé ìàòåðèàë èðñýí. Òîäðóóëáàë, Äîðæ, Äóëìàà ãýäýã õ¿í çýýë àâах эрхтэй болсныг ñàëáàðûí ñàéä íü áàòàëãààæóóëñàí ãýñýí ¿ã. Èéìýýñ òºðèéí àëáàí õààã÷äûã îðîí ñóóöæóóëàõ àæèë ÿìàð ÿâöòàé áàéãàà òàëààð òóñ êîðïîðàöèéí äýä çàõèðàë Ë.Îäõ¿¿òýé ÿðèëöëàà.

      -Òºðèéí àëáàí õààã÷äûã îðîí ñóóöæóóëàõ àæèë ÿìàð ÿâöòàé áàéíà?

      -ªíººäðèéí áàéäëààð 240 ãàðóé õ¿íä çýýë îëãîõîîð манай Çýýëèéí õîðîîíû õóðëààð øèéäээд байна. ¯¿íä 8.5 îð÷èì òýðáóì òºãðºã çàðöóóëíà. ¯¿íýýñ 85 òºðèéí àëáàí õààã÷ийн çýýëийн гүйлгээ хийгдсэн. Зээлийг орон сууц худалдан авч буй òóõàéí èðãýíä øóóä îëãîæ áàéãàà ãýæ áîäîæ áîëîõã¿é. Çýýë ºãºõөөр øèéäвэрлэсэний äàðàà áèä òóõàéí èðãýíèé байраа ñîíãîñîí áàðèëãûí êîìïàíè óðóó ýíý òàëààð ìýäýãäýíý. Èíãýñíýýð óã áàðèëãûí êîìïàíè орон сууцны ãýð÷èëãýýã òóõàéí төрийн албан хаагчийн íýð äýýð ãàðãàж, улмаар манай байгууллага тэр байрыг нь барьцаалснаар ìºíãèéã íü òóñ барилгын êîìïàíèä øèëæ¿¿ëæ áàéãàà. Åð íü ýõíèé ýýëæèíä íèéò çóðãààí òýðáóì òºãðºãèéí çýýë îëãîãäîíî. ̺í äàðààãèéí ýýëæèéí эх үүсвэрээ ч áèä çàõèàëж байна.

     -240 ãàðóé õ¿íä çýýë îëãîõîîð øèéäñýí àòëàà ÿàãààä 85 íü çýýëýý àâñàí þì áý?

     -Áàðèëãûí êîìïàíè çýýëäýã÷èéí íýð äýýð îðîí ñóóöíû ãýð÷èëãýý ãàðãóóëàõ, зээлийн болон барьцааны гэрээг ЭХУБА-нд бүртгүүлэх явц удаашралтай байгаа, түүнчлэн зарим зээлдэгч маань зээлээ авахаар яарахгүй байгаа зэрэг шалтгаануудтай õîëáîîòîé. Åð íü заавал хурдан õóãàöààíä зээлээ авахгүй бол хүчингүй болно гэсэн зохицуулалт байхгүй. Дèéëýíõ íü иргэд, төрийн албан хаанчид маань энэ зээлийг боломж, дэмжлэг гэдэг талаас ойлгож байгаад бид урамшиж аль болох хурдан шуурхай, чирэгдэлгүй, элдэв хүнд суртал, гох дэгээ үүсгэхгүй ажиллахыг хичээж байна. Гэхдээ зээл учраас эргэн төлөгдөх учиртай. Энэ шаардлагаа бид бас бодож, мөрдөж ажиллана.

      -Õ¿ì¿¿ñ ÿìàð áàéðûã èõýâ÷ëýí ñîíãîæ áàéíà. Áàéðëàë, òàëáàé, ¿íý ãýýä?

      -Èðãýí ººðºº áàéðàà ñîíãîõ ¸ñòîé. Çààâàë Óëààíáààòàð хотод ãýõã¿é îðîí íóòàãò ÷ ñîíãîæ áîëíî. Ãîë íü Óëñûí êîìèññ õ¿ëýýæ àâñàí øèíý áàðèëãà áàéõ ¸ñòîé. Îäîîãèéí áàéäëûã õàðàõàä 30 ãàðóé ñàÿ òºãðºãèéí үнэтэй áàéð ñîíãîñîí íýãýí áàéõàä 80-90 ñàÿ òºãðºãèéí áàéð ñîíãîæ áàéãàà õ¿í ÷ áàéíà. Ãýõäýý Улаанбаатарт нийтдээ50-60 îð÷èì ñàÿ òºãðºãèéí ¿íýòýé õî¸ð ºðºº áàéðûã ò¿ëõ¿¿ ñîíãîæ áàéíà. Àì.ìåòð òàëáàéí ¿íý íü дунджаар 850-950 ìÿíãàí òºãðºã. Ò¿¿í÷лýí àì.ìåòð òàëáàé íü 650 ìÿíãàí òºãðºãèéí ¿íýòýé áàéð цөөн байгаа ч èðãýä èéì áàéðààñ ñîíãîõ íü òóí öººõºí þì. ßàãààä ãýâýë өөрсдөө болон үр хүүхэд нь амьдрана гэдэг талаасаа чàíàð äýýð ÷ ýðãýëçдэг юм болов уу.

     -Çýýëèéí ýðãýí òºëºëòºä àíõààð÷ áóé ãîë ç¿éë íü þó âý?

     -Засгийн газрын хөтөлбөрийн нэг чухал агуулга, зорилго нь бага, дунд орлоготой төрийн албан хаагчдыг орон сууцаар хангах явдал учраас зээл олгохдоо банкнаас арай хөнгөлөлттэй байдлаар шийдэх хэрэгтэй. Дэндүү хатуурхаад хэрэггүй гэсэн үг. Гэхдээ эрсдэл гэдэг талаасаа хамтран зээлдэгч, барьцаа, даатгал зэрэг асуудлуудад анхаарал хандуулж шийдвэрлэж байгаа. Хурдан шуурхай үйлчэхийн зэрэгцээ үзэх ёстой гол зүйлсээ нянт нямбай үзэж, шалгахад мөн анхаарч ажиллаж байна. Зээлийн эргэн төлөлтийн тухайд зээлдэгч сар бүр тэнцүү хэмжээтэй дүнгээр төлнө. ªºðººð õýëáýë, ñàð áîëãîí зээл, хүү нийлээд àäèë õýìæýýíèé мөнгө òºëíº. Æèøýýëáýë, 20 æèëèéí õóãàöààòàé 40 ñàÿ òºãðºãèéí çýýë àâñàí õ¿í ñàð áîëãîí îéðîëöîîãîîð 334 ìÿíãàí òºãðºã òºëíº. ¯íäñýí çýýë, õ¿¿ нийлээд. Ýõíèé ¿åä õ¿¿ íü èë¿¿, ¿íäñýí çýýë íü áàãà. Öààøäàà õ¿¿ãèéí õýìæýý áàãàñààä ¿íäñýí çýýëèéí õýìæýý èõ áîëíî. Ãýõäýý ñàð áîëãîí òºëºõ ìºí㺠èæèëõýí þì.

&
nbsp;    -Øààðäëàãà õàíãààã¿é òîõèîëäîë ãàðñàí óó?

     -Õóðëààð òàòãàëçàõ øèéäâýð àâñàí õ¿í öººõºí. Òýãýýä ÷ áèä çýýë îëãîõîîñ òàòãàëçàõ øèéäâýðèéã øóóä ãàðàõûã óðüòàë áîëãîõã¿é áàéãàà. Ýõíèé óäààä äàõèí ñóäëóóëàõààð áóöààäàã. ßàãààä ãýâýë ò¿¿íèé öààíà õ¿íèé àìüäðàë áàéãàà ø¿¿ äýý. Үнэхээр áîëîõã¿é íºõöºëä òàòãàëçäàã. Ýíý òîõèîëäîëä áèä òóõàéí áàéãóóëëàãàä ìýäýãäñíýýð дахин ººð õ¿íèé íýð бидэнд ирүүлэх ёстой. Íýìæ õýëýõýä ýðãýí òºëүүлэх ãýäýã óòãààðàà гол ç¿éëсээ çàéëøã¿é үзэж õàðж, зарчмын гол шаардлагуудаа тавихаас аргагүй. Харин хэрэггүй, утгагүй элдэв цаас нэхэх, нэмэлт гох дэгээ үүсгэх, зээл хүсэгчийг үндэслэлгүй чирэгдүүлэх зэрэг хүндрэлүүдийг бий болгохгүй байхад бид үнэхээр санаа тавьж ажиллаж байна даа.

     -Îäîîãîîð áàéðàíäàà îðñîí õ¿í õýð áàéíà âý?

     -Çýýëýý àâñàí иргэд шууд байрандаа нүүж орох бүрэн боломжтой. Зээлдэгчдийн мань өөрсдийн хүсэл сонирхлоос л хамаарч байгаа даа. Ихэнх нь нүүгээд орсон. Æ.Õîðëîî /”¯íýí” ñîíèí ¹080/