Îðîí ñóóö ñàíõ¿¿æèëòèéí êîðïîðàöийí äýä захирал Ë.Îäõ¿¿òýé óóëçëàà. Ò¿¿íýýñ ýíý æèëýýñ õýðýãæèæ ýõëýýä áàéãàà “4000 àéëûí îðîí ñóóö” õºòºëáºðèéã òîéðñîí ýåðýã, ñºðºã îëîí àñóóäëûã õàðèóã õ¿ññýí þì.
-4000 àéëûí îðîí ñóóö õºòºëáºðººñ ÿðèàãàà ýõëýõ ¿¿. Хºòºëáºð äºíãºæ õýðýãæèæ ýõëýýä зîãñîíãè áàéäàëä îð÷èõëîî ãýсэн яриа байна?
-Çîãñîíãè áàéäàëä îðñîí гэж би бодохгүй байна. Ñàíãèéí ÿàìíààñ îðæ èðсэн эõíèé çóðãààí òýðáóì òºãðºã çýýë áîëж гараад дараагийн зургаан тэрбум төгрөг дөнгөж орж ирээд ажил эрчимтэй үргэлжилж байна. Çàñãèéí ãàçðûí õºòºëáºð ìààíü ººðèéí ãýñýí îíöëîãòîé.Тийм учраас төрийн албан хаагчдад зориулсан зээл маань онцлогтой зээлийн бүтээгдэхүүн. Бага, дунд орлоготой иргэдийн тодорхой хэсэг болсон тºðèéí àëáàí õààã÷äàа орон сууцтай болоход нь дэмжие, áàðèëãûí болоод банкны салбарыг хүндрэлтэй байдлаас гарахад нь ч тодорхой хэмжээгээр туслая гэсэн ийм л ажил. Îðîí ñóóöíû ýðýëò ìàø èõ áàéãàà ãýäýã íü òîäîðõîé. Хөтөлбөрт хамрагдахаар материал нь ирсэн тºðèéí àëáàí õààã÷äàд ÿã áàíê øèã íàðèéí øàëãóóð òàâьбал бүгд çýýë àâах нөхцөл хангахгүй ч байж мэднэ. Õºòºëáºðèéí çîðèëãî ìààíü ººðºº îðîí ñóóö àâ÷ ÷àäàõã¿é байгаа иргэдээ äýìæèõ явдал áîëîõîîð óÿí õàòàí õàíäàх шаардлага байгаа. Бас бидэнд õóðäан шуурхай ажиллах шаардлага ч байгаа. Ìàíàé Зýýëèéí õîðîî íýã óäàà õóðàëäàõäàà 40-50 õ¿íèé çýýëèéí àñóóäàë øèéäýæ áàéíà. Гэхдээ бид буцалтгүй тусламж тарааж байгаа биш болохоор ýðãýí òºëºãäºõ боломжтой юу гэдгийг нь зайлшгүй судалж, эрсдлийг үнэлж, тооцож, бууруулах чиглэлийн ажлуудыг зайлшгүй хийх ёстой.
-ßã îäîî õýäýí òºðèéí àëáàí õààã÷ ýíý õºòºëáºðèéí õ¿ðýýíä áàéðàíäàà îðîîä áàéãàà âý?
-Õºòºëáºð õýðýãæýýä äóóñàõàä 4000 ºðõ îðîí ñóóöòàé áîëñîí áàéõ ¸ñòîé. Îäîîãîîð 2300-ãààä òºðèéí àëáàí õààã÷ ìàòåðèàëàà бүрэн болон бүрэн бус ямар нэгэн байдлаар èð¿¿ëñýí. Áèä îðîí ñóóöàà ñîíãî÷èõñîí, áè÷èã áàðèìò íü áүрдсэн õ¿ì¿¿ñèéíõýý àñóóäëûã дор дор нь øèéäýýä явж áàéна. Çýýëèéí õîðîî ìààíü çýýë îëãîõ ýñýõèéã øèéäíý. ªíººäðèéí áàéäëààð 500-ãààä õ¿íä çýýë îëãîõîîð шйидвэрлэсэн. ¯¿íèé 200-ãààä õ¿íä íü çýýë нь îëãîгдож бàéðàндаа нүүж орох боломжтой болсон. Ãýõäýý çýýëèéí ìºíãèéã ÷èíü òóõàéí çýýë õ¿ñýã÷ төрийн албан хаагчид îëãîõã¿é ø¿¿ äýý. Баðèëãûí êîìïàíè ðóó íü øèëæ¿¿ëíý.
-500 òºðèéí àëáàí õààã÷ çýýë àâàõ íü òîäîðõîé áîëñîí ãýñýí. Ãýòýë ¿¿íýýñ 200 íâ ë áàéðàà àâààä áàéíà ãýõýýð èðãýä ìààíü ººðñ人 õîéðãîøîîä áàéíà ãýñýí ¿ã ¿¿?
500-ã øèéäýýä ÿàãààä 200-д нь зээл îëãîâ îî ãýсэн асуултад олон бодитой øàëòãààí байгаа. Зээлийн хороо çýýë ºãíº ãýýä øèéäсэний дараа áàðèëãûí êîìïàíèä ýíý øèéäâýðèéн талаар мэдэгдэнэ. Бàðèëãûí êîìïàíè íü тухайн орон сууцны ¿ë õºäëºõ эд хөрөнгийн ãýð÷èëãýýã òºðèéí àëáàí õààã÷èéí íýð äýýð ãàðãàæ ºãсний дараа çýýëèéí болон бàðüöààíû ãýðýý, äààòãàëын гэрээ байгуулагдаж зохих эрх бүхий байгууллагад бүртгүүлсний дараа сая зээл олгох эрх үүснэ. Мөн зээлдэгчийн ажиллаж байгаа төрийн байгууллагатай хамтран ажиллах гэрээ байгуулагдсан байх ёстой. Зàðèì зээлдэгч төрийн албан хаагч нар маань шийдвэрээ гаргуулаад òàéâøðàх, àìðàëòàà àâàõààðаа хөөцөлдөе гэх зэргээр хойш тавих зэрэг олон шалтгаан байна. Бид Эд õºðºíãèéí ýðõèéí óëñûí á¿ðòãýëèéí ãàçàð зэрэг õîëáîãäîõ òºðèéí áàéãóóëëàãуудòàé манай зээлдэгчдийн асуудлыг нэмэлт төлбөргүйгээр хурдан шуурхай шийдвэрлэж өгч байх талаар õàìòðан àæèëëàõ ãýðýý áàéãóóëàí ажиллаж байгаа. Жишээлбэл ÎÑÑÊ-иàñ çýýë àâ÷ áàéãàà õ¿ì¿¿ñèéí àñóóäëûã ýíãèéí үйлчилгээний тарифт үнээр àæëûí õî¸ð õîíîãò áàãòààæ øèéäýõ ãýх мэт. Энэ дашрамд хамтран ажиллаж байгаа байгууллагууддаа талархаж байгаагаагаа илэрхийлье.
-4000 àéëûí îðîí ñóóö õºòºëáºðийн журмаас çàðèì íýã çààëòûã íü õàññàí. Ýíý òàëààð?
-Төрийн албан хаагчийн сонгох орон сууц заавал бàíêíû áàðüöààíä áàéх, àì.ìåòðийн үнэ нь 650 ìÿíãàí òºãðºãººñ áàãà áàéõ ãýñý í õî&c edil;ð çààëòûã íü Çàñãèéí ãàçðûí øèéäâýðээр хассан. Орон сууц сонгох боломж, цар хүрээ нь илүү чөлөөтэй, нээлттэй болсон. Ингэснээрээ чөлөөт өрсөлдөөн илүүтэй бий болж үнэ бодитойгоор буурахад бага атугай ч сайнаар нөлөөлж байгааг үгүйсгэж болохгүй. Æóðìàíä øèíý орон сууц áàéõ, óëñûí êîìèññ õ¿ëýýæ àâñàí áàéõ ¸ñòîé ãýсэн шаардлагууд хэвээр үлдсэн. Бид хөтөлбөрийн агуулгыг ойлгож байгаа болохоор банкны барьцаанд байгаа байр борлогдсоноор банкны зээл эргэн төлөгдөж, санхүүгийн салбарт дэмжлэг болно гэдэг утгаар барьцаанд байгаа байр сонгосон албан хаагчийн асуудлыг эн тэргүүнд шийдвэрлэх чиглэлтэй ажиллаж байна.
-Åð íü áàðèëãûí êîìïàíèóäûí çàõ çýýë дээр ñàíàë áîëãîîä áàéãàà ¿íèéã áóóëãàõ áîëîìæ áàéíà óó?
-Áàðèëãûí êîìïàíèóä á¿õ àæèë íü äóóñ÷èõñàí, íýãýíò áýëýí áîëñîí îðîí ñóóöны үнээ ер нь хÿìäðóóëäàãã¿é. Тийм болохоор 80-90 õóâèéí ã¿éöýòãýëòýé áàðèëãуудыг тодорхой шалгуур, барьцаа, баталгаатайгаар хөтөлбөрт хамруулбал үнэ дорвитой бууна гэж боддог Энд нэг зүйлийг тодруулж хэлэхэд тºðèéí àëáàí õààã÷ маань Ìîíãîë óëñûí íóòàã äýâñãýð äýýð хаана ч оðîí ñóóöаа ñîíãîõ áîëîìæòîé. Тэрнээс биш аль нэг албан газар, байгууллага хаана орон сууц сонгоход нь нөлөөлж болохгүй. Гагцхүү шинээр баригдсан, улсын комисс хүлээн авсан барилга л байх юм бол өрхийн орлого, зээл эргэн төлөх чадвартаа нийцүүлээд орон сууцаа өөрөө сонгоно.
-Òýãýõýýð çýýëèéí õ¿¿íèé àñóóäàë ãàðíà áèç äýý. Ò¿¿íèéã íü ÿàæ çîõèöóóëàõ þì áý?
– Îäîî áîë ÿã òýãíý, èíãýíý ãýæ õýëæ ÷àäàõã¿é нь. Асуудал яг шийдэгдээгүй, одоогоор хийгдэж эхлээгүй. Áàðèëãûí ¿íäýñíèé àññîöèàöèàñ ирсэн саналыг харж байхад барилгыг уëñûí êîìèññ хүлээж автал зээлийн хүүг төрийн албан хаагчийн өмнөөс барилгын компани төлөхөд татгалзах зүйлгүй байгаа юм билээ. Ийм маягаар ажиллавал çàõ çýýë äýýðх орон сууцны үнэ дорвитой буурах áîëîìæ áайж болох юм.
– Óðü÷èëãàà òºëáºð 10 õóâü ãýäãèéã æààõàí òîäðóóëæ òàéëáàðëàæ áîëîõ óó?
-Æèøýý íü, зээлдэгч 60 ñàÿ òºãðºãèéí áàéð ñîíãîëîî ãýæ áîäü¸. Áèä 40 õ¿ðòýëõ ñàÿ òºãðºãèéí çýýë ºãºх боломжтой. Òýãýõýýð зээлдэгч ººðºº 60 ñàÿ òºãðºãèéí 20 ñàÿûã íü áарилгын компанид төлчихөөд бидэнд хандана. Ýíý íü áàéðíû ¿íèéí áàðàã 30 гаруй õóâü áîë÷èõîæ áàéна гэсэн үг. Õýðâýý 40 ñàÿ òºãðºãèéí áàéð ñîíãîñîí áîë 10 õóâü нь буюу 4 ñàÿ төгрөг òºëíº. Энэ мэтчилэнгээр орон сууцны нийт үнийн 10-аас доошгүй хувийг барилгын компанид төлсөн байх ёстой. Зээлдэгчтэй холбоотой эрсдэл, нөхцөл байдлаас хамаараад Зээлийн хороо илүү өндөр хувийг нэмж төлөхийг шаардаж болно. –
Áàðèëãûí çàðèì êîìïàíèéíõàí ÎÑÑÊ ººðñ人 äóóñãàæ ÷àäàõã¿é áàéãàà “40 ìÿíãàí îðîí ñóóö” õºòºëáºðèéí õ¿ðýýíä áàðèãäñàí áàðèëãàà áîðëóóëàõ ãýæ ë “4000 àéëûí îðîí ñóóö” õºòºëáºðèéã ººðòºº òºâëºð¿¿ëëýý ãýýä áàéñàí. Ýíý òàëààð?
– 4000 орон сууц хөтөлбөр бол Засгийн газраас хэрэгжүүлж байгаа хөтөлбөр. Дамжуулан зээлдүүлэх гэрээ зэрэг эрх зүйн бичиг баримтуудад энэ хөтөлбөрийн санхүүжилтийн хөрөнгийг өөр зориулалтаар юунд ч зарцуулж болохгүй гэдгийг маш тодорхой, хатуу зааж өгсөн. Нөгөө талаас би дээр хэлсэн, орон сууцаа зээлдэгч төрийн албан хаагч өөрөө манайхаас хамааралгүйгээр чөлөөтэй сонгох ёстой. Энэ бүхнээс та бүхэн өөрсдөө ойлгох байх. Харин манай 40 ìÿíãàí îðîí ñóóö õºòºëáºðèéí õ¿ðýýíä áàðèãäñàí îðîí ñóóöíààñ зарим цөөн тохиолдолд хөдөө орон нутагт ч юм уу ñîíãîж байгааг ¿ã¿éñãýõã¿é. Энэ бол тухайн төрийн албан хагчийн квотоо ашиглах өөрийнх нь эрх.
-Çýýëýý õýðõýí ýðã¿¿ëýí òºëүүлэõ âý, банкаар уу?
-Бàíêààð áàéëã¿é ÿàõàâ. Манайх банк биш болохоор өөр äýýðýý õàðèëöàõ, õàäãàëàìæéí äàíñ íýýх, төлбөр тооцоо, г¿éëãýý õèéõ áîëîìæ, ýðõ áàéõã¿é.
-Òýãýõýýð õ¿¿ ººð÷ëºãäºõ ¿¿?
-¯ã¿é. Олгосон бүх зýýë ìààíü æèëèéí íàéìàí õóâийн хүүтэй, тэрүүгээрээ л явна.
-Çàñ] ]>
